Η πιο κάτω συνέντευξη της Δημοσιογράφου Γιώτας Δημητρίου, με συνεντευξιαζόμενο τον κ. Αντρέα Κώτσιο, δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2011 στην εφημερίδα “Παροικιακή”, στο Λονδίνο.
Η ζωή του κύριου Αντρέα Κώτσιου από το Βαρώσι, θα μπορούσε να ήταν σενάριο για κινηματογραφική ταινία. Μια συναρπαστική ταινία, μιας άλλης εποχής.
«Ήθελα να πάω να πολεμήσω. Θα μου δινόταν η ευκαιρία να κάνω κάτι καλό, να αγωνιστώ κατά του φασισμού», θυμάται ο κύριος Αντρέας και συνεχίζει «τα δεινά του πολέμου, τις κακοτυχίες, τα βάσανα δεν μπορεί να τα συλλάβει κανένα μυαλό, αν δεν τα ζήσει».
Αν και έχουν περάσει χρόνια από τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, ο κύριος Αντρέας Κώτσιου, από το Αρναδί, ένα μικρό χωριό της επαρχίας Αμμοχώστου, θυμάται με κάθε λεπτομέρεια τις ημέρες εκείνες του Β παγκοσμίου πολέμου και τις μέρες που για τέσσερα χρόνια ήταν αιχμάλωτος των Γερμανών.
Ο εντυπωσιακά καλοντυμένος 92χρονος και πάντα ευγενικός κύριος Ανδρέας Κώτσιου δίνει μια συνέντευξη και μιλά για στιγμές της ζωής του που θα μπορούσαν να αποτελέσουν έμπνευση για σενάριο κινηματογραφικής ταινίας! Το γιατί θα το διαπιστώστε όταν διαβάσετε τη συνέντευξη.
SkalaTimes
Κύριε Αντρέα, είναι αλήθεια πως ήσασταν αιχμάλωτος των Γερμανών;
Ναι. Εγώ, όπως και αρκετοί άλλοι, μας έμελλε να το ζήσουμε κι αυτό. Να πιαστούμε αιχμάλωτοι των Γερμανών. Θυμούμαι πολλά γεγονότα και στιγμές από τα τέσσερα χρόνια της αιχμαλωσίας μου, στην Γερμανία. Πέρασαν τόσα χρόνια, αλλά μοιάζει σαν να ήταν χθες. Το κελί, οι άλλοι αιχμάλωτοι, οι περιπέτειες μας, οι σχέσεις μας με τους Γερμανούς…. Θα ήταν καλά εδώ να αναφέρω πως ανάμεσα στους φασίστες υπήρχαν και μερικοί με καλή καρδιά, που κάποιες στιγμές η ανθρωπιά τους νικούσε το φασιστικό τους χαρακτήρα. Ξέρεις, δημιουργούνται φιλίες ακόμα και κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες. Στο σημείο αυτό να σου αναφέρω πως έμαθα να μιλώ πολύ καλά Γερνανικά στα τέσσερα χρόνια της αιχμαλωσίας μου.
Πιστεύατε πως θα βγαίνατε ζωντανός από εκείνη την αιχμαλωσία;
Όχι, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος πως θα είναι η συνέχεια. Αν θα ελευθερωθείς ζωντανός ή όχι.
Πως ήταν η μέρα που σας άφησαν ελεύθερο;
Ήταν συγκλονιστική εκείνη η μέρα που θα μας άφηναν ελεύθερους, όταν τελείωσε ο πόλεμος. Την θυμάμαι ακόμα εκείνη την ημέρα που θα μας ελευθέρωναν, ένας από τους αιχμαλώτους, χαρούμενος που επιτέλους είχαμε ελευθερωθεί ζωντανοί και θα πηγαίναμε πίσω στα σπίτια μας, δεν πρόλαβε να βγει από το χώρο συγκέντρωσης, τον χτύπησε θανάσιμα καταλάθος ένα από τα στρατιωτικά αυτοκίνητα. Ένα γεγονός που σε κάνει να σκέφτεσαι πόσο τραγική μπορεί να είναι κάποτε η ζωή. Να γλιτώνεις από τα χέρια των Γερμανών και την αιχμαλωσία του πολέμου και να πεθαίνεις καταλάθος από ένα αυτοκίνητο!
Οι δικοί σας πως αντιμετώπιζαν το γεγονός πως ο γιος του ήταν αιχμάλωτος πολέμου;
Αυτή είναι μία ωραία θα έλεγα ιστορία. Κωμικοτραγική. Όταν βρισκόμασταν στο πλοίο, ως αιχμάλωτοι, κάποιος πήδηξε στη θάλασσα για να σωθεί, τον πυροβόλησαν και τον σκότωσαν. Δεν τον βρήκανε, αλλά βρήκαν τα χαρτιά του και φαίνεται πως αυτός ήταν συνονόματος μου. Έτσι καταλάθος, έστειλαν μήνυμα στους δικούς μου και τους πληροφόρησαν πως είχα πεθάνει στη θάλασσα, ότι με πυροβόλησαν. Οι γονείς μου, η οικογένεια μου, με κλάψανε και μου κάνανε μνημόσυνα για τέσσερα ολόκληρα χρόνια! Ως την μέρα που εμφανίστηκα ζωντανός μπροστά τους!
Πως ήταν όταν τους αντικρίσατε;
Δεν το πίστευαν. Ρωτούσαν πως γινόταν να είμαι ζωντανός, αφού είχαν παραλάβει επίσημα έγγραφα που έλεγαν πως είχα σκοτωθεί στον πόλεμο. Η χαρά τους, βεβαίως, ήταν απερίγραπτη, ήταν σαν να αναστήθηκε ο γιος τους. Το κωμικοτραγικό ήταν πως για τέσσερα χρόνια που ήμουν αιχμάλωτος (και που νόμιζαν πως ήμουν νεκρός), μου έκαναν κανονικά μνημόσυνο και φυσικά με είχαν θρηνήσει δεόντως!
Είναι από αυτές τις ιστορίες που βλέπουμε στις κινηματογραφικές ταινίες και αναρωτιόμασταν αν συμβαίνουν στην πραγματικότητα.
Ναι. Ίσως. Αλλά, ξέρεις, η ζωή έχει πολλές ιστορίες που είναι συναρπαστικότερες από αυτές των κινηματογραφικών ταινιών.
Είναι αλήθεια πως γνωρίσατε τον διάσημο Ρώσο Γιούρι Αλεξέγιεβιτς Γκαγκάριν, τον πρώτο άνθρωπο που ταξίδεψε στο διάστημα;
Ναι, είναι αλήθεια. Ξέρεις, το όνομα του Γκαγκάριν έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο και εγώ τον είχα δίπλα μου, του μιλούσα και έκανα χειραψία μαζί του. Ήταν σημαντικό γεγονός. Θυμούμαι, τότε με είχαν μάθει μία φράση στα ρωσικά, το «καλωσόρισες σύντροφε» και όταν του το είπα στα ρωσικά και με καλή, όπως φάνηκε προφορά, αυτός νόμισε πως μιλούσα ρωσικά και πήρε φόρα και άρχισε να μου μιλά στα ρωσικά και να μου λέει κουβέντες. Τότε τον διέκοψα και του είπα μια άλλη φράση που είχα μάθει στα ρωσικά, που έλεγε «δεν μιλάω ρωσικά». Είναι τα κωμικά στιγμιότυπα της γνωριμίας μου με τον Γκαγκάριν αυτά.
Πώς, όμως, τον γνωρίσατε;
Ήμουν οδηγός του. Είχε έρθει στην Κύπρο λίγο μετά που το νησί μας κέρδισε την ανεξαρτησία του. Όπου πήγαινε ο Γκαγκάριν, ο κόσμος των υποδεχόταν με τεράστιο ενθουσιασμό. Ήταν ο άνθρωπος που πήγε στο διάστημα και επισκεπτόταν το μικρό μας νησί. Όταν τον παράλαβα είχε μαζί του δύο σωματοφύλακες. Τον πήρα στο Βαρώσι, στο ξενοδοχείο “Savoy”και εκεί ανέβηκε στο μπαλκόνι και μίλησε στον κόσμο που ήταν κάτω και περίμενε να τον ακούσει. Μίλησε στα ρωσικά και κάποιος εκεί έκανε την μετάφραση. Μετά, μπήκε στο αμάξι, το οποίο ήταν κάμπριο, στάθηκε μέσα στο ανοιχτό αμάξι και τον πέρασα από τους γνωστούς δρόμους του Βαρωσιού (Ανεξαρτησίας, Ερμού, κτλ), όπου και πάλι ο κόσμος τον περίμενε να τον χαιρετήσει. Αργότερα τον πήρα στη Λάρνακα όπου έτυχε ένα πολύ αστείο γεγονός. Όταν βγήκαμε από το αμάξι, εγώ πρώτος προχώρησα προς το Δημαρχείο της πόλης και ο Γκαγκάριν πιο πίσω με τους δύο σωματοφύλακες. Δεν ξέρω πως δόθηκε η λάθος εντύπωση, αλλά ο κόσμος νόμισε πως ήμουν εγώ ο Γκαγκάριν και άρχισε να με χειροκροτεί και να μου ρίχνει λουλούδια. Πήρε μερικά λεπτά για να τους εξηγήσω πως δεν ήμουν εγώ ο Γκαγκάριν και να τους τον δείξω.
Πως ήταν εξωτερικά ο Γκαγκάριν; Ήταν ψηλός και γεροδεμένος;
Όχι. Ήταν ένας νεαρός άνδρας, μετρίου, σχεδόν μικρού, αναστήματος. Μάλιστα, χαρακτηριστική ήταν και η κουβέντα του Μακαρίου όταν τον συνάντησε, που είπε «μα εγώ νόμιζα πως θα έβλεπα έναν γίγαντα». Ήταν λεπτοκαμωμένος άντρας και όμορφος θα έλεγα.
Στο Λονδίνο πότε ήρθατε;
Στο Λονδίνο ήρθα μετά το πραξικόπημα του 1974 στην πατρίδα μας. Ήρθα σε ηλικία μεγαλύτερη των 50 ετών. Ως πρώην στρατιώτης του βρετανικού στρατού, στον Β παγκόσμιο πόλεμο, είχα το δικαίωμα αγγλικού διαβατηρίου και μπορούσα να εγκατασταθώ εδώ.
Μία από τις γνωριμίες σας εδώ στο Λονδίνο ήταν και γνωστή αγωνίστρια Μπέτυ Αμπατιέλου….
Ναι, η Μπέτυ ήταν δασκάλα μου. Έτσι την αποκαλώ. Την γνώρισα όταν πρωτοήρθα στο Λονδίνο, όταν γράφτηκα στις κουμουνιστικές ομάδες. Μπορεί να ήμουν πάντοτε κουμμουνιστής, αλλά σημαντικά πράγματα, όπως για τον Μαρξ και τις θεωρίες του, τα έμαθα από την Μπέτυ και βέβαια, όπως όλοι οι αριστεροί και όπως όλοι οι Κύπριοι των κομμουνιστικών ομάδων, έτσι και εγώ ήμουν δίπλα της στους αγώνες που έκανε για τους πολιτικούς κρατούμενους στην Ελλάδα και για το σύζυγό της, τον Τόνυ.
Η Μπέτυ ήταν μία σπουδαία συντρόφισσα, αγωνίστρια και κατάφερνε να εμψυχώνει με τα λόγια και τους αγώνες της όλους τους συντρόφους.
Όλα αυτά τα χρόνια στην Αγγλία την θυμάστε πιο έντονα;
Τους αγώνες μας, εμάς των αριστερών Κυπρίων, εμάς των ακελιστών εδώ στο Λονδίνο. Αγώνες για την πατρίδα μας την Κύπρο, αγώνες για την ανθρωπότητα, για τα δικαιώματα του ανθρώπου.
Για εμένα, το κόμμα μου ήταν πάντα η ζωή μου. Διότι η ιδεολογία του κόμματος μου, είναι η ιδεολογία δικαιοσύνης και όλη μου τη ζωή πολεμούσα για τα δίκαια. Μόνο το ΑΚΕΛ και μόνο τα αριστερά κομμουνιστικά κόμματα πολεμούν για τα δίκαια. Μπορεί να ακούγονται απλοϊκά αυτά που λέω, αλλά είναι ουσίας. Είναι η αλήθεια.
Στον ελεύθερο σας χρόνο τι κάνετε σήμερα κύριε Αντρέα;
Μου αρέσει το διάβασμα. Είτε είναι οι εφημερίδες του κόμματος, είτε είναι βιβλία. Επίσης, συχνάζω στο κυπριακό κοινοτικό κέντρο, όπου περνάω το χρόνο μου παίζοντας τάβλι ή συζητώντας με φίλους για διάφορα θέματα και φυσικά για την πατρίδα μας, που είναι πάντα στις σκέψεις και στις έννοιες μας.
Η Αγγλία μπορεί να είναι σαν δεύτερη πατρίδα για εμάς, αλλά η πατρίδα μας παραμένει πάντα η Κύπρος μας!
- Απαγορεύεται η αναδημοσίευση της συνέντευξης χωρίς τη γραπτή έγκριση του SkalaTimes
