Text follows in English
Текст следует на русском языке
Της Γιώτας Δημητρίου
(Αρχισυντάκτρια SkalaTimes)
Στο προσκήνιο επανέρχεται η σχέση του ΕΛΑΜ με τη Χρυσή Αυγή, μετά από δηλώσεις του βουλευτή Λάρνακας Σωτήρη Ιωάννου και σχόλια του πολιτικού επιστήμονα Γιάννου Κατσουρίδη. Η συζήτηση αναζωπυρώνεται, με φόντο τις επικείμενες εκλογές, αλλά και τις ανοιχτές πληγές που άφησε στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας η δίκη και καταδίκη της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής ως εγκληματικής οργάνωσης.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα “Φιλελεύθερος”, ο κ. Σωτήρης Ιωάννου επιχείρησε να βάλει τέλος στις επαναλαμβανόμενες κατηγορίες περί ιδεολογικής συγγένειας του ΕΛΑΜ με τη ναζιστική ιδεολογία. Ερωτηθείς για την τροποποίηση του καταστατικού του κόμματος, που περιλαμβάνει πλέον ρητή καταδίκη ολοκληρωτικών καθεστώτων – ναζισμού, φασισμού και κομμουνισμού – απάντησε: «Δεν νιώθουμε τίποτα να μας κυνηγάει, ούτε απολογούμαστε για κάτι. […] Για το θέμα της Χρυσής Αυγής έχουμε απαντήσει πολλές φορές και απλά όσοι επικαλούνται αυτό το επιχείρημα έχουν καταντήσει γραφικοί. […] Ως θέση αρχής το έχουμε ενσωματώσει και στο καταστατικό του Κόμματος».
Ο κ.Ιωάννου υποστήριξε ότι οι αναφορές στη Χρυσή Αυγή είναι είτε άγνοια είτε προεκλογική τακτική, υπογραμμίζοντας τη διαφοροποίηση του κόμματος από οποιαδήποτε τέτοια «ταμπέλα».
Κατά λέξη ο κ. Ιωάννου είπε: «Δεν νοιώθουμε τίποτα να μας κυνηγάει, ούτε απολογούμαστε για κάτι. Έχουμε αποδείξει το ποιοι είμαστε στα 9 χρόνια που έχουμε κοινοβουλευτική παρουσία. Είμαι βέβαιος ότι η σταδιοδρομία μας αποδεικνύει πως δεν είμαστε όσα θέλουν να παρουσιάσουν οι υπόλοιποι πολιτικοί χώροι, και την ίδια ώρα δεν έχουμε κάνει εκπτώσεις στα πιστεύω μας. Για το θέμα της Χρυσής Αυγής έχουμε απαντήσει πολλές φορές και απλά όσοι επικαλούνται αυτό το επιχείρημα έχουν καταντήσει γραφικοί. Οι λόγοι που το πράττουν είναι ξεκάθαρα προεκλογικοί. Προφανώς δεν έχουν κάτι να μας προσάψουν και απλά επαναλαμβάνουν κάτι που οι πολίτες δεν πιστεύουν. Όσον αφορά την τροποποίηση του καταστατικού σε πολλές δημόσιες τοποθετήσεις μας έχουμε καταδικάσει τα ολοκληρωτικά καθεστώτα (ναζισμός, κομμουνισμός, φασισμός). Ως θέση αρχής το έχουμε ενσωματώσει και στο καταστατικό του Κόμματος».
Την ίδια ώρα, ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, συγγραφέας και ερευνητής, Γιάννος Κατσουρίδης, με ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα, προχωρά σε μια πιο βαθιά προσέγγιση: «Η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα είχε, όπως αποδείχτηκε στη δίκη της, δύο καταστατικά. Ένα για το θεαθήναι, και ένα πραγματικό, στη βάση του οποίου διοικείτο σύμφωνα με τη ναζιστική αρχή του ενός ανδρός (φύρερ)».
Ο κ. Κατσουρίδης εκφράζει επιφυλάξεις κατά πόσο το ΕΛΑΜ λειτουργεί με διαφάνεια και συλλογικές διαδικασίες. Επισημαίνει πως, σε αντίθεση με ό,τι θα περίμενε κανείς από ένα κοινοβουλευτικό κόμμα, εδώ και σχεδόν 17 χρόνια δεν έχει γίνει λόγος για συνέδρια, για εκλεγμένα συλλογικά όργανα, ή για το πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις εντός του κόμματος: «Δεν ξέρω αν κάτι αντίστοιχο ισχύει για το ΕΛΑΜ, αλλά εικάζω πως ναι. Δεν είναι μόνο ότι υπήρξε παράρτημα της ελληνικής νεοναζιστικής οργάνωσης, αλλά και ότι δεν έχουμε δει ποτέ καταστατικό».
Αυτούσια η ανάρτηση του κ. Κατσουρίδη: «Η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα είχε, όπως αποδείχτηκε στην δίκη της ως εγκληματική οργάνωση, δύο καταστατικά. Ένα για το θεαθήναι, και ένα, το πραγματικό, στη βάση του οποίου οργανωνόταν και διοικούνταν πραγματικά στη βάση της γνωστής ναζιστικής αρχής του ενός ανδρός (φύρερ), ο οποίος διόριζε τους πάντες και τα πάντα. Δεν ξέρω αν κάτι αντίστοιχο ισχύει για το ΕλΑΜ αλλά εικάζω πως ναι. Δεν είναι μόνο ότι ήταν παράρτημα της ελληνικής νεοναζιστικής οργάνωσης, άρα λογικός συνειρμός ότι αντέγραψε μεθόδους, οργανογράμματα και πρακτικές, αλλά και το ότι μέσα στα 17 σχεδόν χρόνια ύπαρξης του κόμματος δεν ακούσαμε ποτέ για συνέδρια, για όργανα διοίκησης, για τον τρόπο εκλογής των συλλογικών σωμάτων (αν υπάρχουν), για τους εκλεγμένους, δεν έχουμε δει ποτέ καταστατικό.
Όλα αυτά είναι ενδιαφέροντα και για την πολιτική επιστήμη και για την πρακτική πολιτική».
Η συζήτηση γύρω από το ΕΛΑΜ και τις ιδεολογικές του ρίζες παραμένει ανοιχτή. Οι επίσημες θέσεις που διατυπώνονται δημόσια συχνά απέχουν από τις ενδείξεις ή και τις πρακτικές που παρατηρούνται στη λειτουργία του κόμματος. Η έλλειψη θεσμικής διαφάνειας και η ιστορική του σύνδεση με τη Χρυσή Αυγή – ακόμα και αν επισήμως πλέον διαψεύδεται – συντηρούν ερωτήματα που είναι τόσο πολιτικά όσο και επιστημονικά κρίσιμα.
Ένα ερώτημα πχ που προσωπικά είχα εκφράσει και στα ΜΚΔ είναι το εξής “αν το ΕΛΑΜ δεν είναι νεοναζιστικό, τότε γιατί δεν καταδίκασε τους πρόσφατους ναζιστικούς χαιρετισμούς στα σχολεία όπως έκαναν κι άλλα κόμματα;” Να μια ακόμα ερώτηση, γύρω από το ΕΛΑΜ, τροφή για σκέψη.
Το αν υπάρχει «δεύτερο καταστατικό» στο ΕΛΑΜ, ή απλώς ένα διαχρονικό έλλειμμα δημοκρατικής λογοδοσίας, παραμένει κι αυτό ένα ακόμη ζήτημα προς διερεύνηση.
Στο τέλος, ο ρόλος της πολιτικής επιστήμης – αλλά και της ίδιας της κοινωνίας – είναι να συνεχίσει να θέτει τα ερωτήματα που η εξουσία και τα καθεστωτικά ΜΜΕ συχνά αποφεύγουν και προπάντων να μην ξαναπέσει σε τραγικά αιματοβαμμένα λάθη του παρελθόντος.
The Two Charters of Golden Dawn and ELAM that Condemns… Nazism!
By Yiota Dimitriou
The relationship between ELAM and Golden Dawn is back in the spotlight following statements by Larnaca MP Sotiris Ioannou and comments by political scientist Yiannos Katsourides. The debate is reignited ahead of the upcoming elections and in the shadow of the wounds left in Greece’s political history by the trial and conviction of Golden Dawn as a criminal organization.
In a recent interview with the newspaper Phileleftheros, Mr. Sotiris Ioannou attempted to put an end to the recurring accusations about ELAM’s ideological affinity with Nazism. Asked about the amendment of the party’s charter—which now includes an explicit condemnation of totalitarian regimes such as Nazism, fascism, and communism—he replied:
“We don’t feel hunted, nor do we apologize for anything. […] We’ve responded many times on the issue of Golden Dawn, and frankly, those who keep bringing it up have become caricatures. […] As a matter of principle, we have also incorporated it into the Party’s charter.”
Ioannou argued that the references to Golden Dawn stem either from ignorance or electoral strategy, stressing the party’s differentiation from such “labels.”
Verbatim, Mr. Ioannou stated:
“We don’t feel hunted, nor do we apologize for anything. We’ve proven who we are in the nine years of our parliamentary presence. I am confident our track record shows we are not what other political forces attempt to portray us as, and at the same time, we haven’t compromised our beliefs.
We’ve addressed the Golden Dawn issue numerous times, and frankly, those who keep referencing it have become caricatures. Their motives are clearly electoral. Obviously, they have nothing else to accuse us of and simply repeat something the public does not believe.
As for the charter amendment, in many public statements, we have condemned totalitarian regimes (Nazism, communism, fascism). As a matter of principle, we have incorporated this into the Party’s charter.”
Meanwhile, professor of Political Science, author and researcher Yiannos Katsourides offers a deeper perspective via social media:
“Golden Dawn in Greece, as proven during its criminal organization trial, had two charters. One for show, and a real one based on the Nazi Führerprinzip—the leadership principle of one man.”
Katsourides expresses doubts about ELAM’s transparency and collective decision-making. He points out that, unlike what one would expect from a parliamentary party, for nearly 17 years there has been no mention of party congresses, elected bodies, or decision-making procedures:
“I don’t know if the same applies to ELAM, but I suspect it does. It was not only a branch of the Greek neo-Nazi organization, thus logically copying methods, structures, and practices, but we’ve also never seen its charter.”
Here is Katsourides’ post in full:
“Golden Dawn in Greece, as proven during its trial as a criminal organization, had two charters. One for show, and one real, which organized and governed the party according to the well-known Nazi Führer principle, under which one man appointed everyone and everything.
I don’t know if the same applies to ELAM, but I suspect it does. Not only was it a branch of the Greek neo-Nazi organization—thus it’s reasonable to assume it copied methods, organizational charts, and practices—but in its nearly 17 years of existence, we have never heard about congresses, administrative bodies, election procedures (if any), or elected members. We’ve never seen a charter.
All this is interesting both for political science and practical politics.”
The debate about ELAM and its ideological roots remains open. The public positions it expresses often diverge from the evidence—or practices—observed in the party’s operation. The lack of institutional transparency and its historical link to Golden Dawn—even if now officially denied—keep raising questions that are both politically and academically crucial.
One such question I personally raised on social media is: “If ELAM is not neo-Nazi, then why didn’t it condemn the Nazi salutes in schools, as other parties did?” Just another food-for-thought question surrounding ELAM.
Whether there is a “second charter” in ELAM—or merely a long-standing deficit in democratic accountability—remains another matter worth investigating.
Ultimately, the role of political science—and of society itself—is to keep asking the questions power tends to avoid, and most importantly, to never repeat the blood-stained mistakes of the past.
Два устава «Золотой Зари» и ЭЛАМ, который осуждает… нацизм!
Автор: Йиота Димитриу
Связь ЭЛАМ с «Золотой Зарёй» вновь оказалась в центре внимания после заявлений депутата от Ларнаки Сотириса Иоанну и комментариев политолога Янноса Кацуридиса. Дискуссия разгорается на фоне предстоящих выборов и незаживающих ран, оставленных в политической истории Греции после суда и осуждения «Золотой Зари» как преступной организации.
В недавнем интервью газете Fileleftheros г-н Сотирис Иоанну попытался положить конец постоянным обвинениям в идеологической близости ЭЛАМ к нацизму. На вопрос об изменении устава партии, в котором теперь содержится явное осуждение тоталитарных режимов — нацизма, фашизма и коммунизма, — он ответил:
«Мы не чувствуем, что за нами кто-то гонится, и ни за что не извиняемся. […] Мы уже много раз отвечали на вопрос о „Золотой Зари“, и те, кто продолжает использовать этот аргумент, стали просто карикатурными. […] В качестве принципиальной позиции мы включили это в устав Партии».
Иоанну считает, что упоминания о «Золотой Заре» — это либо результат невежества, либо предвыборная тактика, подчеркивая различие своей партии от подобных «ярлыков».
Дословно г-н Иоанну сказал:
«Мы не чувствуем, что за нами охотятся, и не извиняемся. Мы доказали, кто мы есть за девять лет парламентского присутствия. Уверен, что наша деятельность доказывает: мы не те, за кого нас пытаются выдать другие политические силы, и при этом мы не предали свои убеждения.
По поводу „Золотой Зари“ мы отвечали много раз, и те, кто всё ещё это упоминает — просто смешны. Причины таких выпадов очевидно предвыборные. Им просто нечего нам предъявить, и они повторяют то, во что сами граждане не верят.
Что касается изменения устава — в многочисленных публичных заявлениях мы осудили тоталитарные режимы (нацизм, коммунизм, фашизм). Мы включили это в устав как принципиальную позицию».
Тем временем профессор политологии, автор и исследователь Яннос Кацуридис в своём посте в соцсетях предлагает более глубокий анализ:
«У „Золотой Зари“ в Греции, как доказал суд, было два устава: один — для публики, и один настоящий, на основе которого партия функционировала по нацистскому принципу одного вождя (фюрера)».
Кацуридис выражает сомнение в прозрачности и коллективном принятии решений в ЭЛАМ. Он отмечает, что, в отличие от нормальной парламентской партии, за почти 17 лет не было упоминаний о съездах, избранных органах или механизмах принятия решений:
«Не знаю, действует ли ЭЛАМ по тому же принципу, но предполагаю, что да. Это была не просто „дочка“ греческой неонацистской организации — логично предположить, что она скопировала методы, структуру и практики — но мы также никогда не видели их устав».
Полный пост Кацуридиса:
«У „Золотой Зари“ в Греции, как доказал суд, было два устава: один — для публики, и один настоящий, на основе которого партия организовывалась и управлялась по известному нацистскому принципу одного лидера (фюрера), который назначал всех и всё.
Не знаю, действует ли ЭЛАМ по тому же принципу, но предполагаю, что да. Это была не просто дочка греческой неонацистской организации, что само по себе наводит на мысль о заимствовании методов и практик, но за почти 17 лет существования партии мы ни разу не слышали о съездах, руководящих органах, выборах, и никто никогда не видел устав.
Всё это интересно как с научной, так и с политической точки зрения».
Дискуссия о ЭЛАМ и его идеологических корнях остаётся открытой. Официальные позиции, которые партия высказывает публично, часто расходятся с практикой. Отсутствие институциональной прозрачности и историческая связь с «Золотой Зарёй» — даже если сейчас формально отрицается — продолжают вызывать политические и научные вопросы.
Один из таких вопросов я лично поднимала в соцсетях: «Если ЭЛАМ не неонацисты, почему они не осудили нацистские приветствия в школах, как это сделали другие партии?»
Вот ещё один повод задуматься.
Существует ли «второй устав» у ЭЛАМ, или это просто хронический дефицит демократической отчетности — остаётся вопросом, требующим исследования.
В конце концов, роль политической науки — как и самого общества — продолжать задавать вопросы, которые власть предпочитает игнорировать, и главное — не повторять трагических кровавых ошибок прошлого.
