- Interview follows in English
Υπάρχουν άνθρωποι που η ζωή τους μοιάζει με παλιό, πολύτιμο βιβλίο. Κάθε σελίδα κι ένα κεφάλαιο γεμάτο μνήμες, πρόσωπα, τόπους και όνειρα. Ο Μιχαλάκης Μιχαήλ είναι ένας τέτοιος άνθρωπος. Από το Βαρώσι μέχρι τον Πειραιά, το Λονδίνο και πίσω στη Λάρνακα, η διαδρομή του γράφτηκε με πάθος, προσφορά και αγάπη. Ποδοσφαιριστής σε Κύπρο, Ελλάδα και Αγγλία, ενεργό μέλος της Κυπριακής Παροικίας του Λονδίνου, ένας άνθρωπος της δράσης αλλά και της καρδιάς.
Συναντηθήκαμε ένα ήσυχο πρωινό στις Φοινικούδες, στο αγαπημένο του καφέ, με θέα τη θάλασσα που τόσο αγαπά. Μιλήσαμε για όλα: για τη Μαίρη του -τη σύντροφο της ζωής του και τον πιο φωτεινό φάρο της πορείας του, την οποία έχασε πρόσφατα· για τη Νέα Σαλαμίνα που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του, για τη Κυπριακή Παροικία του Λονδίνου, για τη φιλία, για τη χαρά του να ανήκεις και να προσφέρεις.
Μιλήσαμε για τη ζωή ανάμεσα σε δύο πατρίδες, αφού η ζωή του Μιχαλάκη ήταν γραφτό να μοιραστεί ανάμεσα σε Κύπρο και Αγγλία….
Μιλήσαμε για πολλά, σε μια συνέντευξη που έμοιαζε με φιλική κουβέντα, είπαμε πολλά. Κι όλα ειπωμένα με εκείνη την γλυκιά συγκίνηση που κουβαλούν όσοι έζησαν πολλά και κράτησαν τα πιο σημαντικά στην ψυχή τους.
Της Γιώτας Δημητρίου
Μιχαλάκη από πού κατάγεσαι;
Γεννήθηκα στο Κάτω Βαρώσι, η μητέρα μου ήταν από το Μαραθόβουνο, ο πατέρας από το Καστελόριζο. Τα παλιά τα χρόνια, τα συνοικέσια γίνονταν μέσω φωτογραφιών και μέσω τρίτων. Κάπως έτσι γνωρίστηκαν και οι γονείς μου, παντρεύτηκαν κι απέκτησαν δύο παιδιά.
Στα νεανικά σου χρόνια υπήρξες ποδοσφαιριστής. Να πούμε δυο λόγια γι’ αυτό;
Το 1963, επειδή ο πατέρας μου ήταν καπετάνιος στα πλοία και εργαζόταν στην Ελλάδα, μετακομίσαμε οικογενειακώς στον Πειραιά. Εκεί, από νεαρή ηλικία, 15-16 ετών, ξεκίνησα να παίζω στον ΑΡΗ Πειραιώς. Το 1965 ο ΑΡΗΣ Πειραιώς συγχωνεύτηκε με άλλη μια ομάδα της Νίκαιας, την Αθλητική Ένωση Νίκαιας, και δημιούργησαν τον ΙΩΝΙΚΟ Νικαίας. Με τον ΙΩΝΙΚΟ αγωνίστηκα μέχρι το 1968-1969, οπότε και υπηρέτησα τη θητεία μου στο Λιμενικό Σώμα. Αγωνίστηκα και με την ομάδα του Λιμενικού, με την οποία κερδίσαμε και το Στρατιωτικό Πρωτάθλημα. Όλες οι ομάδες εκεί αποτελούνταν από παίκτες Α’ και Β’ κατηγορίας.
Μετά την απόλυσή μου, ήρθα στην Κύπρο για να βοηθήσω τον θείο μου, ο οποίος είχε το ατμοκαθαριστήριο “Ο Παρπερίδης” στο Βαρώσι (ήταν το όνομά του, Αναστάσης Παρπερίδης), καθώς θα μετέβαινε στο Λονδίνο για μια εγχείρηση. Ανέλαβα το καθαριστήριο και ξεκίνησα να παίζω με την ομάδα της Νέας Σαλαμίνας μέχρι το 1974.
Εκεί ήσουν γνωστός ως “ο Μιχαλάκης ο Καλαμαράς”…
Ναι, επειδή είχα έρθει από την Ελλάδα. Ήταν το παρατσούκλι που συνδέθηκε με το όνομά μου.
Έπαιξες και με την Εθνική Κύπρου;
Ναι, από το 1969 έως το 1974. Έχω υπέροχες αναμνήσεις και από την Εθνική και από τη Νέα Σαλαμίνα. Η Νέα Σαλαμίνα δεν ήταν μια απλή ομάδα, ήταν μια ιδέα, μια ιστορική ευθύνη. Νιώθαμε πως εκπροσωπούσαμε μια μερίδα κόσμου που περίμενε από εμάς να τους κάνουμε περήφανους. Είχαμε αξίες και ήμασταν περήφανοι για τη φανέλα που φορούσαμε.
Το 1974 πού σε βρήκε;
Υπηρετήσαμε την πατρίδα. Μετά το πραξικόπημα και την εισβολή, ήμουν στα φυλάκια στην Κάτω Δερύνεια για περίπου δύο εβδομάδες, μαζί με άλλους συμποδοσφαιριστές και φίλους.
Η θεία και ο θείος μου ήρθαν πρόσφυγες και προσπαθούσαν να επιβιώσουν. Το καθαριστήριο δεν υπήρχε πια, έτσι εγώ επέστρεψα στην Ελλάδα, όπου ήταν η μητέρα και η αδελφή μου. Ο πατέρας μου είχε ήδη απεβιώσει. Έμεινα στην Αθήνα για 2-3 μήνες και στη συνέχεια πήγα στο Λονδίνο για να εργαστώ.
Στην αρχή εργαζόμουν σε ένα εργοστάσιο (ανήκε στα παιδιά που αργότερα έγιναν ιδιοκτήτες του Palm Beach στη Λάρνακα) και έμενα με τον ξάδελφό μου, ο οποίος ήταν παντρεμένος με την αδελφή των ιδιοκτητών του εργοστασίου.
Συνέχισα να παίζω ποδόσφαιρο στην ομάδα του μετέπειτα πεθερού μου, στην ΑΕΚΟΝ. Εκείνη την περίοδο, το 1974, γνώρισα και τη Μαίρη μου και το 1975 παντρευτήκαμε. Μαζί αποκτήσαμε τρία παιδιά και ζήσαμε μια πολύ όμορφη ζωή μέχρι πρόσφατα που απεβίωσε…
Μιχαλάκη, θέλω να πάμε πίσω στο Λονδίνο, το 1974. Ένας νέος, ποδοσφαιριστής, που εργαζόταν σε ένα εργοστάσιο… Πώς κατάφερε να γίνει καταξιωμένος επιχειρηματίας (με τα γνωστά φισάδικα), να εμπλακεί στα κοινά ως Πρόεδρος της Νέας Σαλαμίνας Λονδίνου, ενεργό μέλος της Παροικίας για χρόνια (μέχρι πριν λίγα χρόνια που εγκαταστάθηκες, μαζί με τη σύζυγό σου, μόνιμα στην Κύπρο, στη Λάρνακα); Ποια ήταν η συνταγή αυτής της –πετυχημένης, θα πω εγώ– πορείας; Και λέω “πετυχημένης” διότι εγώ είχα την τύχη να γνωρίσω κι εσένα και την αείμνηστη, υπέροχη Μαίρη σου, από το 2011 που εργαζόμουν στην εφημερίδα “Παροικιακή” στο Βόρειο Λονδίνο.
Η συνταγή της όποιας πορείας μου είναι ότι ήξερα πάντα πως κανείς δεν είναι τέλειος, κι έτσι έκανα συμβιβασμούς εκεί που έπρεπε. Επίσης, ήξερα πάντα ποιον είχα απέναντί μου και συμπεριφερόμουν αναλόγως. Για μένα, οι βασικές αρχές ήταν πάντα αυτές που μας έλεγαν οι γονείς μας: να μην λέμε ψέματα, να μην κατηγορούμε, να μην μαχαιρώνουμε τους φίλους μας (κάτι που, δυστυχώς, είναι γνωστή κυπριακή νοοτροπία). Αν υπήρχε “συνταγή” που ακολούθησα, ήταν το να κοιτάζω τον άλλο στα μάτια, να είμαι έντιμος, να ξέρω ποιος είμαι και τι ζητώ, και να μην προσποιούμαι ποτέ. Για παράδειγμα, εσένα πόσα χρόνια σε γνωρίζω;
Από το 2011 που εργάστηκα στην εφημερίδα “Παροικιακή“.
Όταν σου μιλώ, σε κοιτώ στα μάτια και είμαι ειλικρινής. Υπάρχει μια εκτίμηση και σεβασμός…
Και ήσουν από τους 3-4 ανθρώπους που προσπάθησαν πάρα πολύ για να μείνω στο Λονδίνο, στην εφημερίδα, όταν έληξε το συμβόλαιό μου και θα ερχόμουν πίσω στην Κύπρο…
Ναι, γιατί έκανες πάρα πολύ καλή δουλειά και πίστευα –όπως και άλλοι– ότι η Κυπριακή Παροικία του Λονδίνου σε χρειαζόταν. Εσύ όμως αποφάσισες να επιστρέψεις στην Κύπρο.
Μιας και το έφερε η κουβέντα, η “Παροικιακή” έγραψε τεράστια ιστορία στην Κυπριακή Παροικία του Λονδίνου από τη δεκαετία του ’40, όταν ξεκίνησε αρχικά ως “Βήμα”. Εσύ υπήρξες μέλος του Δ.Σ. της εφημερίδας. Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των ΜΜΕ σε μια κοινωνία;
Τα ΜΜΕ παίζουν τεράστιο ρόλο.
Μιχαλάκη είναι καθοριστικό για έναν άντρα η γυναίκα που παντρεύεται;
Εγώ πιστεύω πως είναι πολύ καθοριστικό για έναν άντρα η γυναίκα την οποία παντρεύεται, για τη μετέπειτα πορεία του.
Καθόρισε την πορεία σου η Μαίρη στα όσα κατάφερες;
Φυσικά! Μη ξεχνάς πως είχα φύγει από το Βαρώσι, από μια απλή ζωή, ανέμελη. Ήμουν DJ στον “Λαβύρινθο” στο Βαρώσι, εργαζόμουν στο καθαριστήριο του θείου μου, έπαιζα το ποδόσφαιρό μου, είχα το δικό μου Music Shop όπου, μετά το καθαριστήριο, πήγαινα κι εκεί. Ήταν μια ξέγνοιαστη ζωή. Το Βαρώσι άνθιζε από τουρισμό, περνούσαμε τέλεια. Και ξαφνικά ήρθε το πραξικόπημα, ο πόλεμος, βρεθήκαμε πρόσφυγες –εντός και εκτός της πατρίδας μας. Από μια ζωή φανταστική με φίλους και οικογένεια, βρέθηκα ξαφνικά σε ένα Λονδίνο πολύ διαφορετικό και μόνος.
Γνωριστήκαμε λοιπόν με τη Μαίρη, παντρευτήκαμε. Πρέπει να πω ότι ο πεθερός μου είχε δέκα παιδιά και οικονομικά ήταν αδύναμος και μέχρι και τον γάμο μας τον κάναμε με δυσκολία. Στη συνέχεια, ως ζευγάρι, ενοικιάσαμε ένα δωμάτιο σε μία από τις ξαδέλφες της Μαίρης και μείναμε εκεί για δύο χρόνια. Κάναμε κάποιες οικονομίες και αγοράσαμε ένα fish and chips, αφού ήταν μια δουλειά που η Μαίρη γνώριζε, αφού δούλευε μαζί με τον πατέρα της στον τομέα αυτό.
Τα λεφτά μας ήταν περιορισμένα και για να αγοράσουμε το φισάδικο, θα έπρεπε να κάνουμε ένα δάνειο. Σε αυτό με βοήθησε ο Αντρέας Μιχαηλίδης, ο μετέπειτα πρόεδρος του ΚΟΑ, ο οποίος σπούδαζε στο Λονδίνο τότε και με είχε πάρει στον δικό του τραπεζίτη. Έτσι ξεκίνησε η περιπέτειά μας μέσα στα φισάδικα.
Πού ήταν το πρώτο σας φισάδικο;
Tottenham High Road. Στη συνέχεια αλλάξαμε κάποια μαγαζιά, μέχρι το τελευταίο, το οποίο είχαμε για 25 χρόνια, μέχρι την ημέρα που συνταξιοδοτηθήκαμε.
Όλα τα χρόνια στο Λονδίνο ήσουν ενεργό μέλος της Κυπριακής Παροικίας. Πόσα χρόνια ήσουν Πρόεδρος της Νέας Σαλαμίνας Λονδίνου;
Ήμουν για 18 χρόνια Πρόεδρος της Νέας Σαλαμίνας, ήμουν μέλος της Εθνικής Κυπριακής Ομοσπονδίας, ήμουν Αντιπρόεδρος της ΚΟΠΑ Λονδίνου και σε διάφορες άλλες θέσεις, όταν ιδρύσαμε το Παροικιακό Ποδόσφαιρο, το ’74–’75. Επίσης, ήμουν προπονητής σε πολλές ομάδες της ΚΟΠΑ Λονδίνου.
Αξίζει να πούμε –για όσους δεν γνωρίζουν– πως η Νέα Σαλαμίνα Λονδίνου μεγαλούργησε όταν ήσουν Πρόεδρος.
Ναι, είναι αλήθεια.
Η Νέα Σαλαμίνα Λονδίνου, πέρα από το ποδόσφαιρο, εγώ θυμάμαι πως διατηρούσε κι έναν χώρο όπου συγκεντρώνονταν πολλοί Κύπριοι του Λονδίνου –σαν να ήταν ένας πυρήνας που ένωνε τους Κύπριους εκεί. Ως δημοσιογράφος της “Παροικιακής” το 2011, σας θυμάμαι πολύ καλά, γιατί κι εγώ τότε ζούσα στο Βόρειο Λονδίνο…
Το Σωματείο στεγαζόταν σε διάφορους χώρους μετά στο Palmers Green, όπου παραμένει και σήμερα. Η ομάδα δυστυχώς, για οικονομικούς λόγους, δεν υπάρχει πια, και χάσαμε και το Παροικιακό Πρωτάθλημα…
Υπάρχει μια δυνατή Κύπρος στο Λονδίνο, με πολλούς συνδέσμους, οργανώσεις και φορείς. Εσύ, πέρα από αυτά που αναφέραμε, ήσουν και στο Δ.Σ. της εφημερίδας “Παροικιακή” και είχες πάντα μια έντονη παρουσία στα κοινά της παροικίας. Θα ήθελα να μου πεις πώς ήταν η Κυπριακή Παροικία του Λονδίνου πριν 20-30 χρόνια και πώς είναι σήμερα.
Είναι γεγονός ότι όταν πρωτοπήγαμε στο Λονδίνο, η Παροικία βρισκόταν σε μια ακμή σε όλα τα επίπεδα: σε συνδέσμους, δουλειές, οικονομία κ.τ.λ. Μετέπειτα, όταν άρχισε να αλλάζει η γενιά και να ακολουθούν άλλες εργασίες τα παιδιά μας – να απομακρύνονται από εργοστάσια ρούχων και φισάδικα – άρχισαν όλα σιγά σιγά να αλλάζουν.
Όταν πρωτοπήγαμε, ήταν άλλες οι ανάγκες, το όραμα, οι στόχοι.
Σήμερα δεν υπάρχει εκείνος ο δυναμισμός και η έντονη παρουσία της Κυπριακής Παροικίας. Με στεναχωρεί που χάνονται πράγματα που αποκτήθηκαν με κόπους, όπως π.χ. το Παροικιακό Πρωτάθλημα.
Πολλές φορές προσπαθήσαμε να πείσουμε την Κυπριακή Κυβέρνηση να περιέλθει το Παροικιακό Πρωτάθλημα κάτω από την επίβλεψη της Κυπριακής Δημοκρατίας, κάτι που θα μπορούσε να γίνει με ένα πολύ μικρό ποσό, ώστε να επιζήσει. Δυστυχώς όμως….
Πότε μετακόμισες στην Κύπρο;
Συνταξιοδοτήθηκα το 2018 και μετακόμισα μαζί με τη σύζυγό μου, τη Μαίρη, στην Λάρνακα, μετά από τόσα χρόνια σκληρής δουλειάς στο Λονδίνο… Δυστυχώς την έχασα πριν λίγο καιρό…
Περνούσαμε όμορφα και πηγαινοερχόμασταν Λονδίνο… μέχρι που ήρθε ο αιφνίδιος θάνατος της Μαίρης, πριν λίγο καιρό…
Ζεις στη Λάρνακα και αγαπάς τη Λάρνακα, Μιχαλάκη. Ήσουν και ενεργός στις Δημοτικές Εκλογές…
Αγαπώ τη Λάρνακα, με ηρεμεί… η θάλασσα, το περιβάλλον, αυτή η πόλη είναι ήσυχη. Τόσο εγώ όσο και η Μαίρη αγαπήσαμε τη Λάρνακα… Η Μαίρη έχει καταγωγή από την Αραδίππου, αλλά αγαπούσε πολύ τη Λάρνακα. Γι’ αυτό και αγοράσαμε το διαμέρισμά μας στην καρδιά της πόλης, στην περιοχή της Δροσιάς.
Τι θα ήθελες να δεις να αλλάζει στη Λάρνακα;
Τίποτα! Η Λάρνακα μου αρέσει όπως είναι. Είναι μια πόλη αυθεντική, απλή, με το Μακένζι της, τις Φοινικούδες της, τον ήλιο, τη θάλασσα, το φρέσκο ψαράκι… Είναι μια πανέμορφη πόλη. Βέβαια, τίποτα δεν είναι το ίδιο από τότε που “έφυγε” η Μαίρη…
Ναι, αλλά είσαι ένας άνθρωπος με φίλους – έτσι σε θυμάμαι και από το Λονδίνο. Έδινες πάντα μεγάλη σημασία στη φιλία.
Γιώτα μου, γεννιόμαστε για να κάνουμε φίλους, για να δίνουμε αγάπη και φιλία. Όταν δίνεις αγάπη και φιλία, τότε ζεις πλούσια. Εγώ και η Μαίρη χαιρόμασταν πάντα να έχουμε φίλους, να φιλοξενούμε κόσμο στο σπίτι μας, να δίνουμε αγάπη. Μέσω του κόμματος, του αθλητισμού, των κοινών, γνωρίσαμε πολύ κόσμο. Κάναμε φιλίες που έγιναν οικογένεια για εμάς. Για εμένα και τη Μαίρη, η φιλία ήταν πάντα κάτι πολύ σημαντικό και ξεχωριστό στις ζωές μας. Πώς μπορεί να ζει κανείς χωρίς φίλους; Η ζωή μας ήταν γεμάτη και καλή, γιατί είχαμε καλούς φίλους.
Ανέφερες το κόμμα. Ξεχάσαμε να πούμε πως ήσουν στη Γραμματεία του ΑΚΕΛ Βρετανίας…
Ναι, ήμουν 15 χρόνια στη Γραμματεία του ΑΚΕΛ Βρετανίας. Κι εκεί γνώρισα κόσμο, έχτισα φιλίες που κράτησαν.
Μια τόσο πλούσια διαδρομή, Μιχαλάκη. Σήμερα, υπάρχει κάτι που θα ήθελες να είχες κάνει και δεν έκανες;
Ναι… θα ήθελα να ζούσε η Μαίρη μου και να καταφέρναμε να ζήσουμε, έστω για λίγα χρόνια, στο Βαρώσι μας.
Ποιο είναι το δικό σου μήνυμα σε όσους νεότερους θα διαβάσουν αυτή τη συνέντευξη;
Ζούμε σε δύσκολες εποχές που πιέζουν τους νέους μας, όμως για να τα καταφέρουν – όχι μόνο να ανταπεξέλθουν αλλά και να πετύχουν τους στόχους τους – πρέπει να έχουν υπομονή και αφοσίωση σε ό,τι κάνουν και πιστεύουν. Αν έχουν αυτά τα δύο, υπομονή και αφοσίωση, θα πετύχουν.
Επίσης, αν υπάρχει αγάπη, τα έχεις όλα.
Αν έχεις τα πάντα αλλά δεν έχεις αγάπη, τότε δεν έχεις τίποτα.
Και όσον αφορά τα πολιτικά, είναι σημαντικό ο καθένας να έχει λόγο και άποψη. Και οι νέοι και οι μεγαλύτεροι να συμμετέχουν, να παρακολουθούν τι γίνεται. Από τη στιγμή που υπάρχουμε, πρέπει να έχουμε και φωνή και θέση.
————————————————————
There are people whose lives resemble an old, precious book. Each page is a chapter filled with memories, faces, places, and dreams. Michalakis Michail is one such person. From Varosha to Piraeus, London, and back to Larnaca, his journey has been written with passion, contribution, and love. A footballer in Cyprus, Greece, and England, an active member of the Cypriot Community in London, a man of action but also of the heart.
We met one quiet morning in Finikoudes, at his favorite café, with a view of the sea he loves so much. We talked about everything: about Mary, his life partner and the brightest beacon of his journey, whom he recently lost; about Nea Salamina, an inseparable part of his life; about the Cypriot community in London, about friendship, and the joy of belonging and contributing.
We talked about life between two homelands, as Michalakis’ life was destined to be shared between Cyprus and England… We talked about many things in an interview that felt like a friendly conversation, and we shared a lot. And all was said with the sweet emotion carried by those who have lived much and kept the most important things in their hearts.
By Yiota Dimitriou
Michalakis, where are you from?
I was born in Kato Varosha. My mother was from Marathovouno, and my father was from Kastellorizo. In the old days, marriages were arranged through photos and third parties. That’s how my parents met, got married, and had two children.
In your youth, you were a footballer. Can you tell us a bit about that?
In 1963, because my father was a captain on ships and worked in Greece, we moved as a family to Piraeus. There, from a young age, 15-16 years old, I started playing for ARIS Piraeus. In 1965, ARIS Piraeus merged with another team from Nikaia, the Nikaia Athletic Union, and they formed IONIKOS Nikaia. I played with IONIKOS until 1968-1969, when I served my military service in the Coast Guard. I also played with the Coast Guard team, and we won the Military Championship. All the teams there consisted of A and B category players.
After my discharge, I came to Cyprus to help my uncle, who owned the dry cleaning business “O Parperidis” in Varosha (his name was Anastasios Parperidis), as he was going to London for surgery. I took over the dry cleaning and started playing with Nea Salamina until 1974.
There, you were known as “Michalakis the Kalamaras”…
Yes, because I came from Greece. It was the nickname that became associated with my name.
Did you also play for the Cyprus National Team?
Yes, from 1969 to 1974. I have wonderful memories from both the National Team and Nea Salamina. Nea Salamina was not just a team, it was an idea, a historical responsibility. We felt we represented a part of the people who were waiting for us to make them proud. We had values, and we were proud of the shirt we wore.
Where were you in 1974?
We served our country. After the coup and the invasion, I was at the outposts in Kato Derinya for about two weeks, along with other football players and friends. My aunt and uncle came as refugees and were trying to survive. The dry cleaning business no longer existed, so I returned to Greece, where my mother and sister were. My father had already passed away. I stayed in Athens for 2-3 months and then went to London to work.
At first, I worked in a factory (owned by the children who later became the owners of Palm Beach in Larnaca), and I stayed with my cousin, who was married to the sister of the factory owners. I continued to play football for my future father-in-law’s team, AEKON. During that time, in 1974, I met my Mary, and in 1975, we got married. Together, we had three children and lived a very beautiful life until she passed away recently…
Mihalaki, I want to go back to London, 1974. A young footballer working in a factory… How did he manage to become a successful businessman (with the famous fish and chips shops), get involved in public life as the President of New Salamina London, and be an active member of the Community for many years (until a few years ago when you and your wife permanently settled in Cyprus, in Larnaca)? What was the recipe for this –successful, I would say– journey? And I say “successful” because I had the good fortune to know both you and your late, wonderful wife Mary, since 2011, when I worked for the “Paroikiaki” newspaper in North London.
The recipe for whatever path I followed is that I always knew no one is perfect, so I made compromises where necessary. Also, I always knew who I had in front of me and acted accordingly. For me, the basic principles were always those our parents taught us: not to lie, not to accuse, not to stab our friends in the back (something which, unfortunately, is a well-known Cypriot mentality). If there was a “recipe” I followed, it was to look the other person in the eyes, to be honest, to know who I am and what I want, and to never pretend. For example, how long have I known you?
Since 2011 when I worked for the “Paroikiaki” newspaper.
When I speak to you, I look you in the eyes and I am sincere. There is mutual appreciation and respect…
And you were one of the 3-4 people who tried really hard for me to stay in London, at the newspaper, when my contract ended and I was about to return to Cyprus…
Yes, because you did an excellent job and I believed – as did others – that the Cypriot Community of London needed you. However, you decided to return to Cyprus.
Since we’re on the topic, “Paroikiaki” has written an incredible history in the Cypriot community of London since the 1940s, when it initially started as “Vima”. You were a member of the Board of Directors of the newspaper. How important is the role of the media in a society?
The media play an enormous role.
Mihalaki, is it crucial for a man the woman he marries?
I believe it is very important for a man the woman he marries, for his future path.
Did Mary define the course of your achievements?
Of course! Don’t forget, I left Famagusta, from a simple, carefree life. I was a DJ at “Labyrinth” in Famagusta, worked at my uncle’s dry cleaners, played football, and had my own Music Shop, which I would go to after the dry cleaners. It was a carefree life. Famagusta was thriving with tourism, we had a great time. And suddenly came the coup, the war, we found ourselves refugees – inside and outside our homeland. From a fantastic life with friends and family, I suddenly found myself in a very different London, alone.
So, I met Mary, we married. I must say that my father-in-law had ten children, and financially they were poor, so even our wedding was a struggle. Then, as a couple, we rented a room from one of Mary’s cousins and stayed there for two years. We saved up some money and bought a fish and chips shop, since it was a business Mary knew, having worked with her father in the field.
Our money was limited, and to buy the shop, we had to take out a loan. Andreas Michaeides, the future President of the Cyprus Sports Organisation, helped me, as he was studying in London at the time and took me to his banker. That’s how our adventure in the fish and chips business began.
Where was your first fish and chips shop?
Tottenham High Road. Then we moved to a few other shops until the last one, which we had for 25 years, until the day we retired.
All the years in London, you were an active member of the Cypriot Community. How many years were you the President of New Salamina London?
I was President of New Salamina for 18 years, I was a member of the National Cypriot Federation, I was Vice President of KOPA London, and in various other positions when we founded the Community Football in ’74-75. I was also a coach for many KOPA London teams.
It’s worth mentioning – for those who don’t know – that New Salamina London flourished under your presidency.
Yes, that’s true.
New Salamina London, aside from football, I remember it had a space where many Cypriots in London would gather – it was like a hub that united the Cypriots there. As a journalist for “Paroikiaki” in 2011, I remember you very well, because I too was living in North London back then…
The club was housed in various locations, eventually in Palmers Green, where it remains today. Unfortunately, due to financial reasons, the team no longer exists, and we also lost the Community Football Championship…
There is a strong Cyprus in London, with many associations, organizations, and institutions. Aside from what we’ve mentioned, you were also on the Board of Directors of the “Paroikiaki” newspaper and always had a strong presence in the community’s affairs. I would like you to tell me how the Cypriot community in London was 20-30 years ago and how it is today.
It’s a fact that when we first went to London, the community was at its peak in all areas: in associations, jobs, economy, etc. Later, as the generations began to change and our children started to pursue other careers – moving away from garment factories and fish and chips shops – everything gradually began to change. When we first arrived, the needs, the vision, and the goals were different.
Today, that dynamic presence of the Cypriot community is no longer there. It saddens me that things gained with great effort, such as the Community Championship, are being lost. We often tried to convince the Cypriot Government to take the Community Championship under the supervision of the Republic of Cyprus, which could have been done with a small amount, so that it could survive. Unfortunately…
When did you move to Cyprus?
I retired in 2018 and moved to Larnaca with my wife, Mary, after so many years of hard work in London… Unfortunately, I lost her recently… We had a wonderful time and would travel back and forth to London… until Mary’s sudden death, a while ago…
You live in Larnaca and you love Larnaca, Mihalaki….
I love Larnaca, it calms me… the sea, the environment, this city is peaceful. Both Mary and I loved Larnaca… Mary was from Aradippou, but she loved Larnaca very much. That’s why we bought our apartment in the heart of the city, in the Drosia area.
What would you like to see change in Larnaca?
Nothing! I like Larnaca just the way it is. It is an authentic, simple city, with its Mackenzie Beach, its Finikoudes, the sun, the sea, the fresh fish… It is a beautiful city. Of course, nothing is the same since Mary passed away…
Yes, but you are a person with friends – that’s how I remember you from London. You always gave great importance to friendship.
Yiota mou, we are born to make friends, to give love and friendship. When you give love and friendship, then you live richly. Mary and I always enjoyed having friends, hosting people in our home, giving love. Through the party, sports, and the community, we met many people. We made friendships that became family to us. For me and Mary, friendship was always something very important and special in our lives. How can someone live without friends? Our life was full and good because we had good friends.
You mentioned the party. We forgot to mention that you were in the Secretariat of AKEL in the UK…
Yes, I was in the Secretariat of AKEL in the UK for 15 years. And there, I met people, built friendships that lasted.
Such a rich journey, Mihalaki. Today, is there something you would have liked to do but didn’t?
Yes… I wish Mary was alive, and we could have lived, even for a few years, in a free Famagusta.
What is your message to the younger generation who will read this interview?
We live in difficult times that pressure our young people, but to succeed – not just to survive but to achieve their goals – they must have patience and dedication to whatever they do and believe in. If they have those two things, patience and dedication, they will succeed.
Also, if there is love, you have everything.
If you have everything but no love, then you have nothing.
And as for politics, it’s important for everyone to have a voice and an opinion. Both the young and the older generations should participate, keep track of what’s going on. As long as we exist, we must have a voice and a stance.
