Με βαθιά συγκίνηση και με πλήρη συναίσθηση του ιστορικού μας χρέους αποδίδουμε την πρέπουσα τιμή προς όλους όσοι θυσιάστηκαν για την ελευθερία και την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας.
Πιστοί στα ανώτερα διαχρονικά πατριωτικά και ηθικά ιδανικά, διαπνεόμενοι από τις πανανθρώπινες οικουμενικές αξίες της δικαιοσύνης και της ελευθερίας, οι Κύπριοι βρέθηκαν παρόντες στο όποιο κάλεσμα της πατρίδος για προάσπιση της πατρώας γης, της ιστορίας, των αγώνων, των αρχών και των ιδανικών του Έθνους μας, αλλά και του καθήκοντος που τους εμπιστεύθηκε η Πολιτεία.
Προτάσσοντας το πύρωμα της ψυχής τους απέναντι σε μεθοδεύσεις και επιβουλές εναντίον της εθνικής ακεραιότητας, παρέμειναν αλύγιστοι και ασυμβίβαστοι μπροστά στα όποια βασανιστήρια και την όποια μάχη χρειάστηκε να δώσουν.
Αυτήν ακριβώς τη στάση κράτησαν οι ήρωες τη θυσία των οποίων μνημονεύουμε και τιμούμε σήμερα:
- Του Γιακουμή Σάββα από τη Γύψου που συνελήφθη έξω από το σπίτι του και δολοφονήθηκε εν ψυχρώ από τους Τούρκους στις 18 Αυγούστου 1974, σε ηλικία 45 ετών.
- Του Χριστόφορου Παναγή Ττόφα από τη Λύση που έπεσε μαχόμενος στις μάχες του Αγίου Παύλου στη Λευκωσία.
- Του Μιχάλη Καλλή Μαλλή που έπεσε επίσης στις μάχες του Αγίου Παύλου στη Λευκωσία στις 17 Αυγούστου 1974.
- Του Φραγκόπουλου Φράγκου από την Άσσια που τραυματίστηκε στη μάχη του Τζιάος και απεβίωσε σε πρόχειρο νοσοκομείο στην Αμμόχωστο στις 31 Ιουλίου 1974.
- Του Χριστάκη Παναγιώτου από τη Δρομολαξιά ο οποίος έπεσε στις μάχες της Κερύνειας στις 23 Ιουλίου 1974 ενώ υπηρετούσε στο 251 Τάγμα Πεζικού. Ήταν για πολλά χρόνια αγνοούμενος μέχρι που τα οστά του εντοπίστηκαν και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA.
- Του Αντώνη και του Γιάγκου Γερόπαπα από τη Λύση. Τα δυο αδέλφια και τέσσερεις συγχωριανοί τους συνελήφθησαν από τους Τούρκους στις 18 Αυγούστου 1974, κοντά στο χωριό Σίντα.
- Του Δημήτρη Δημητρίου Ξενοφώντος από το Τρίκωμο, ο οποίος κατατάγηκε για τη θητεία του στην Εθνική Φρουρά το 1974. Υπηρετούσε στο 399 Τάγμα Πεζικού που ανέλαβε διάφορες αποστολές στην Επαρχία Κερύνειας. Τα λείψανα του εντοπίστηκαν και ταυτοποιήθηκαν.
- Του Χριστάκη Γεωργίου από τη Δρομολαξιά που επίσης κατατάγηκε το 1974 στην Εθνική Φρουρά και υπηρετούσε στο 399 Τάγμα Πεζικού με έδρα το Μπογάζι. Μετά από σκληρές μάχες με τον εχθρό σε άλλες περιοχές, τα ίχνη του χάθηκαν και αυτού στην Άσπρη Μούττη του Πενταδακτύλου, όπου η μονάδα του κλήθηκε να εξουδετερώσει ισχυρά φυλάκια των Τούρκων που δέσποζαν της περιοχής. Ήταν και ο ίδιος για πολλά χρόνια αγνοούμενος μέχρι που εντοπίστηκαν και ταυτοποιήθηκαν τα οστά του.
- Του Ανδρέα Μίσσιη από το Αυγόρου ο οποίος κατετάγη έφεδρος στο 371 Τάγμα Επιστράτευσης. Τα ίχνη του χάθηκαν στη λαίλαπα του πολέμου και αγνοείτο μέχρι το 2015, οπόταν τα οστά σε ομαδικό τάφο στο τουρκοκυπριακό χωριό Μόρα.
- Του Ανδρέα Ζήσιμου από το Κάτω Βαρώσι. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης της εισβολής. Πυροβολήθηκε εν ψυχρώ από Τουρκοκύπριους εξτρεμιστές.
- Του Αντώνη Νικολάου από το χωριό Μηλιά Αμμοχώστου ο οποίος κλήθηκε να υπηρετήσει ως έφεδρος στο 399 Τάγμα Πεζικού στο Μπογάζι. Το όνομα του βρισκόταν για 42 χρόνια στο θλιβερό κατάλογο των αγνοουμένων, μέχρι που τα οστά του εντοπίστηκαν στο τουρκοκυπριακό χωριό Επηχώ.
- Του Χριστάκη Παρασκευά από το Πραστειό Αμμοχώστου ο οποίος φονεύθηκε από τους Τούρκους το 1982 στην πράσινη γραμμή της Λευκωσίας όπου υπηρετούσε.
- Της Μαρίας Μαραγκού από το Τρίκωμο, πρωτότοκης κόρης του Γεώργιου και της Ανθούλας Μαραγκού. Ενώ ο πατέρας της ήταν έφεδρος στρατιώτης και πολεμούσε στην Κερύνεια, σφαγιάστηκε σε ηλικία πέντε ετών από Τούρκους που εισέβαλαν στο σπίτι της γιαγιάς της όπου διέμενε.
Συμπατριώτες, Συμπατριώτισσες,
Αποτιμώντας σήμερα τη δράση όλων των ηρώων των εκάστοτε αγώνων του τόπου μας, το θάρρος, την εθνική αξιοπρέπεια και τον ηρωισμό που επέδειξαν στις αποφασιστικές ιστορικές στιγμές της πατρίδας μας, αναλογιζόμαστε την επιτακτική ανάγκη αποφυγής λαθών του παρελθόντος και πρωτίστως τις δικές μας ευθύνες που καθορίζουν το δικό μας χρέος απέναντι τους και απέναντι στην πατρίδα.
Σαράντα επτά χρόνια από την καταστροφή που έφερε η τουρκική εισβολή, έχουμε ως πρώτη και ύψιστη προτεραιότητα μας τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωση της πατρίδας μας.
Εκείνο για το οποίο θέλω να σας διαβεβαιώσω είναι για τις άοκνες προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος καταβάλλοντας το άπαν των δυνάμεων του εργάζεται για την εξεύρεση μίας δίκαιης, ειρηνικής και βιώσιμης λύσης όσον αφορά το Κυπριακό ζήτημα.
Η δική μας πλευρά, έχει πολλάκις ξεκαθαρίσει τη βούληση και την ετοιμότητα που διαθέτει να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων προκειμένου στη βάση του ειρηνικού διαλόγου να επιτευχθεί μία συνολική λύση.
Μία λύση η οποία να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των προσφύγων αλλά και ολόκληρου του λαού.
Λύση η οποία θα εδράζεται στις συμφωνίες υψηλού επιπέδου, τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, θα επανενώνει τον τόπο μας και θα τον απαλλάσσει από τις αναχρονιστικές όποιες εγγυήσεις, επεμβατικά δικαιώματα και στρατούς κατοχής.
Στόχος παραμένει, όπως η Κύπρος, μέσα από τη λύση, μετεξελιχθεί σε ένα πραγματικά ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος πλήρως απαλλαγμένο από εξαρτήσεις τρίτων, εξασφαλίζοντας στο πλαίσιο αυτό στο σύνολο των νομίμων κατοίκων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, την προοπτική της ειρηνικής συνύπαρξης σε ένα ασφαλές και σταθερό περιβάλλον.
Αναμφίβολα, η οποιαδήποτε προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων απαιτεί τον τερματισμό των προκλητικών και διεθνώς καταδικαστέων ενεργειών παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ανάλογες ενέργειες κάθε άλλο παρά προωθούν τη δημιουργία του απαραίτητου κλίματος προς την έναρξη των διαπραγματεύσεων.
Στο πλαίσιο αυτό και δεδομένου ότι οι ενέργειες αυτές δεν οδηγούν σε καμία των περιπτώσεων προς την επιθυμητή κατεύθυνση, είναι απαραίτητο τόσο η Τουρκική όσο και η Τουρκοκυπριακή πλευρά να αντιληφθούν ότι η επίτευξη μιας βιώσιμης και διαρκούς λύσης του Κυπριακού ζητήματος, είναι δυνατόν να επιτευχθεί μόνο μέσω αμοιβαίου σεβασμού και συμβιβασμών.
Αναλόγως, αναμένουμε από την Τουρκική πλευρά να συμμορφωθεί με τη νομική και ηθική υποχρέωση που έχει στη βάση του διεθνούς δικαίου και να συνεργαστεί για την αποτελεσματική εξέταση της τύχη των αγνοουμένων.
Εκείνο για το οποίο επιθυμώ για ακόμη μία φορά να σας διαβεβαιώσω είναι ότι δικαιώνοντας τις προσδοκίες ολόκληρου του Κυπριακού Ελληνισμού, και σεβόμενοι πρώτιστα και πάνω από όλα την αξιοπρέπεια του, η προσπάθεια για λύση και επανένωση του λαού και της μοιρασμένης πατρίδας μας, παραμένει για την παρούσα διακυβέρνηση πρώτιστη και ύψιστη υποχρέωση.
Η μαζική μάλιστα σήμερα παρουσία σας στο μνημόσυνο των ηρώων των κοινοτήτων σας, διατρανώνει την αποφασιστική θέληση του λαού μας να συνεχίσει τον αγώνα για ελευθερία και την τελική δικαίωση.
Την ίδια στιγμή, υποδεικνύει το χρέος μας που έχουμε έναντι στις απελθούσες και κυρίως στις επερχόμενες γενεές του τόπου μας, να αποκαταστήσουμε την ιστορική συνέχεια στον τόπο μας.
Κατεύθυνση προς την οποία με συνέπεια θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε έτσι ώστε να δικαιώσουμε τη θυσία όλων των ηρωικά πεσόντων υπέρ πίστεως και πατρίδος.
Σας ευχαριστώ.
