Ασχολείται με την συγγραφή, το διάβασμα και την φωτογραφία. Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις φωτογραφίας και σε έκθεση ατομική. Σήμερα ετοιμάζει ένα δικό του αντρικό διαδικτυακό περιοδικό, ενώ συνάμα κάνει τα απαραίτητα βήματα για να εκδώσει το πρώτο του βιβλίο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Την ίδια ώρα δουλεύει πάνω στο διδακτορικό του (στη λογοτεχνία). Πρόσφατα επέστρεψε μόνιμα πίσω στην πόλη του την Λάρνακα μετά από εννέα χρόνια στη Βρετανία. Όλα τα πιο πάνω είναι όσα του παρουσίασα ως λόγους για να τον πείσω να μου δώσει μία συνέντευξη.
Ο πραγματικός λόγος, (μεταξύ μας), που ήθελα αυτή την συνέντευξη, είναι η σχέση του με την λογοτεχνία. Το βραβείο που πήρε για ένα short story που έγραψε και οι βραβεύσεις για δύο ποιήματα του. Όπως και να το δεις, μια συνέντευξη με τον Αντρέα Καυκαλιά έχει πολλά μονοπάτια, μπόλικο ενδιαφέρον και κάποια μηνύματα. Σαν ένα καλό βιβλίο ένα πράγμα…. Σαν ένα καλό βιβλίο που θα μπορούσε να έχει τίτλο “Some boys are bigger than others”! Τι εννοώ bigger; Στο πνεύμα φυσικά!
Της Γιώτας Δημητρίου
Η σχέση σου με την λογοτεχνία πώς ξεκίνησε;
Πώς ξεκίνησε; Μέσα στο σπίτι μου είχαμε μια μεγάλη βιβλιοθήκη. Από μικρός έπαιρνα αυτά τα βιβλία και ο παππούς μου, μου τα διάβαζε. Όταν μεγάλωσα λίγο, το ίδιο έκανε κι ο πατέρας μου. Θυμάμαι ένα από τα πρώτα βιβλία που μου είχε διαβάσει ήταν “O κόμης Μόντε Χρίστο”. Φυσικά δεν μου το διάβασε όλο, έκανε πως μου το διάβαζε, ενώ στην πραγματικότητα μου έλεγε την περίληψη του. Αργότερα στα παζαράκια βιβλίου που γίνονταν στο σχολείο μου άρεσε να αγοράζω βιβλία.
Σε ποια ηλικία κατάλαβες πως ήθελες να ακολουθήσεις σπουδές λογοτεχνίας;
Καταρχάς να σου πω πως δεν διάβαζα από μικρός, επειδή μικρός έπαιζα πολύ, δεν ασχολούμουν με το διάβασμα. Το παιχνίδι αποσπούσε τον χρόνο μου. Στην Β λυκείου άρχισα να διαβάζω. Σπουδές λογοτεχνίας αποφάσισα να ακολουθήσω μετά που είχα ξεκινήσει την νομική και βρισκόμουν στο τρίτο έτος…..
Πώς έγινε αυτό;
Τελειώνοντας το λύκειο επέλεξα σπουδές νομικής, επειδή είχα στο μυαλό μου πως το επάγγελμα του δικηγόρου θα μου χάρασσε μια καλή επαγγελματική πορεία. Σπούδασα Law politics στο University of Hull. Στον τελευταίο χρόνο που πάσκιζα να τελειώσω, σκεφτόμουν πως δεν μου ταίριαζε αυτό. Άλλωστε, μην ξεχνάς πως μεγαλώνοντας ξεκινάμε να έχουμε πιο έντονα συναισθήματα κι έχουμε καλύτερη εικόνα του ποιοι είμαστε. Επίσης είχε πεθάνει ο παππούς μου με τον οποίο ήμουν πολύ συνδεδεμένος και άρχισα να γράφω περισσότερο (για να εκφράζω τα όσα ένοιωθα). Θα έλεγα πως βρήκα διέξοδο στο να γράφω. Το να γράφω και να διαβάζω ήταν πάντα συνδεδεμένα για μένα.
Δηλαδή;
Αν διαβάζω, μετά θα κάτσω να γράψω κάτι. Αν γράφω μετά θα διαβάσω. Έτσι λειτουργούσα πάντα.
Κι έτσι αποφάσισες να ακολουθήσεις σπουδές λογοτεχνίας;
Ναι. Ήξερα πως δεν ήθελα να γίνω φιλόλογος και μέσα από έρευνα συνειδητοποίησα πως το comparative literature (συγκριτική λογοτεχνία) θα μου ταίριαζε, έτσι ακολούθησα αυτές τις σπουδές.
Ένα short story που είχες γράψει το 2008 βραβεύτηκε. Πες μας γι αυτή την βράβευση σου.
Η Εταιρεία Λογοτεχνών Κύπρου είχε διοργανώσει τον πρώτο Δικοινοτικό διαγωνισμό για νέους δημιουργούς. Για ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Είχα μάθει για τον διαγωνισμό, κάθισα κι έγραψα την ιστορία και βραβεύτηκε. Η ιστορία ήταν βασισμένη στην γνωριμία μου με μια συμφοιτήτρια μου Τουρκάλα. Στο τμήμα του comparative literature δεν συναντάς συχνά κοπέλες από τέτοιες –μουσουλμανικές- χώρες. Ήταν η μοναδική που ήταν Τουρκάλα. Στην ιστορία μου περιγράφω την γνωριμία μας και ένα όνειρο…. Υπάρχουν και κάποια στοιχεία βιογραφικά. Η ιστορία ονομαζόταν «Κομμάτια canin». Canin στα τουρκικά σημαίνει ζωή. Άρα, κομμάτια ζωής.
Να θεωρήσω πως πάντα γράφει ιστορίες που έχουν να κάνουν με την δικιά σου πραγματικότητα;
Είναι απαραίτητο πιστεύω να έχουν να κάνουν με την δικιά μου πραγματικότητα. Πιστεύω πως όλοι οι συγγραφείς γράφουν με βάσει κάποια δικά τους βιώματα. Αν φέρουμε για παράδειγμα τον Ντοστογιέφσκι, τα βιβλία του έχουν έντονα βιογραφικά στοιχεία. Νομίζω πως αυτό συμβαίνει πάντα, είτε σε μεγάλο, είτε σε μικρό ποσοστό.
Πέρα από το βραβείο για το short story, βραβεύτηκες και δύο φορές για ποιήματα σου.
Ναι, το ένα ήταν σε διαγωνισμό που είχε διοργανώσει η Εταιρεία Λογοτεχνών Πάφου και το δεύτερο ήταν σε ένα διαγωνισμό λογοτεχνικού συμποσίου στην Λευκωσία. Τώρα όταν τα διαβάσω χαμογελώ. Ξέρεις, λένε πως μέχρι τα 25 μπορείς να γράφεις ποίηση….
Εσύ πιστεύεις πως η ποίηση έχει όριο ηλικίας;
Δυστυχώς στις μέρες μας την ποίηση είναι πολύ εύκολο κάποιος να την χλευάσει. Το βλέπεις και σε σατιρικές εκπομπές και τηλεοπτικές σειρές. Η ποίηση στις μέρες μας είναι λίγο παρεξηγημένη. Και τώρα το παλεύω λίγο, αλλά έχω υπόψη μου την εντύπωση και τον χλευασμό του κόσμου για την ποίηση… Παρόλα αυτά ακόμα το προσπαθώ, μου βγαίνει εντελώς αυθόρμητα.
Οι βραβεύσεις για το short story και τα ποιήματα σου πώς λειτούργησαν για σένα;
Ήταν ένα ωραίο αίσθημα διότι δεν πίστευα πως θα άρεσαν και θα βραβεύονταν.
Έχεις κάνει και έκθεση φωτογραφίας. Τι σημαίνει για σένα φωτογραφία;
Έχω κάνει ομαδικές και μια ατομική. Για μένα η φωτογραφία είναι η ξεκούραση μου από την λογοτεχνία. Πάντα κουβαλώ μια κάμερα μαζί μου.
Έχεις ζήσει εννέα χρόνια στην Βρετανία. Αναπόφευκτα θα κάνεις συγκρίσεις Βρετανίας- Κύπρου…..
Ναι, στην αρχή ήθελα να φύγω από την Αγγλία, κάτι που συμβαίνει συχνά με τους φοιτητές που πάνε να σπουδάσουν. Μετά ανακάλυψα τις ομορφιές που υπάρχουν εκεί. Αλλά το σπίτι σου είναι πάντα εδώ. Νομίζω είναι πολύ σημαντική η έννοια να είσαι σπίτι σου. Και δεν εννοώ σπίτι οικογένεια. Αλλά εννοώ πως αυτό που βλέπεις, το περιβάλλον, είναι κομμάτι του Είναι σου. Κομμάτι από εσένα. Δηλαδή εγώ αντιλαμβάνομαι διαφορετικά την ομίχλη στην Αγγλία από ένα Άγγλο. Κι ο Άγγλος αλλιώς αισθάνεται τον τόπο εδώ από ότι εγώ που κατάγομαι από εδώ. Νομίζω πως ο τόπος που γεννιέσαι και μεγαλώνεις έχει μια μαγική επίδραση πάνω σου. Και ξέρεις, το λένε και πολλοί συγγραφείς αυτό. Επίσης, πιστεύω πως η Κύπρος προσφέρεται πάρα πολύ στο να την παρατηρήσει κάποιος και να βγάλει λογοτεχνία μέσα από αυτό το μικρό συμπλεγματικό τόπο.
Ναι, αλλά λογοτέχνες έχουμε σχετικά λίγους στην Κύπρο, αν σκεφτείς πόσους τραγουδιστές και ζωγράφους έχουμε…
Αυτό οφείλεται στο ότι είμαστε ένας λαός που τα τελευταία 30 χρόνια έχει αναπτυχθεί και αυτή την ανάπτυξη την έχει η γενιά μας. Διότι πριν από αυτά τα 30 χρόνια ήταν οι Άγγλοι, οι Τούρκοι, ο πόλεμος κτλ. Δύσκολα το 1940 θα πήγαινε κάποιος να σπουδάσει λογοτεχνία. Όσον αφορά το γιατί γίνονται τόσοι πολλοί τραγουδιστές ίσως να είναι μόδα….
Ναι, αλλά δεν συμφωνείς πως ο Κύπριος δεν έχει ιδιαίτερη πολιτιστική κουλτούρα;
Ίσως, αλλά δεν είμαστε εκ γενετής αγροίκοι. Απλά είμαστε σχετικά νέοι ως κοινωνία. Ακόμα τώρα εξελισσόμαστε, όσο κι αν κάποιοι (Κύπριοι) θέλουν να πιστεύουν πως είμαστε το κέντρο της γης.
Θεωρώ πως ο Κύπριος δεν είναι της κουλτούρας του βιβλίου, όπως είναι ο Άγγλος που διαβάζει ακατάπαυτα μέσα στα τρένα…
Ναι συμφωνώ, αλλά αυτό ίσως να οφείλεται και στο γεγονός πως είμαστε μεσογειακός λαός και δεν έχουμε την κουλτούρα του διαβάσματος. Όπως οι Ιταλοί που είναι πιο παρορμητικοί, δεν μπορούν να περιοριστούν κτλ. Το μεσογειακό ταμπεραμέντο παίζει το ρόλο του σε αυτό. Από κει και πέρα πιστεύω πως είναι κάτι που καλλιεργείται. Βλέπω, διαπιστώνω, μια μικρή εξέλιξη. Υπάρχει μια τάση. Κι αυτό είναι κάτι θετικό.
Ποια η γνώμη σου για την κυπριακή διάλεκτο; Δυσκολεύει ένα Κύπριο συγγραφέα;
Είναι πάρα πολύ δύσκολο να προσπαθείς να δαμάσεις μια γλώσσα την οποία δεν την μιλάς αυτούσια, αλλά κάπως διαφορετικά. Είναι επίσης δύσκολο να γράφεις στην κυπριακή διάλεκτο (ποιος θα σε διαβάσει). Από την άλλη μαθαίνουμε ελληνικά στο σχολείο, αλλά τα μιλάμε διαφορετικά στην καθημερινότητα μας, βάζουμε μέσα την κυπριακή διάλεκτο. Από την στιγμή που μιλάμε με μια ιδιαιτερότητα αν καταφέρουμε να παντρέψουμε αυτή την ιδιαιτερότητα μέσα στην ελληνική γλώσσα πιστεύω θα γίνει πιο γοητευτική η φωνή και η γραφή μας. Είναι δύσκολο μεν αλλά είναι καλύτερο από το να γίνεσαι προσποιητός και να μιλάς ελληνικά αποφεύγοντας την ιδιαιτερότητα της κυπριακής γλώσσας την στιγμή που η κυπριακή διάλεκτος είναι κομμάτι της δικιάς σου γλώσσας. Εγώ έτσι προσπαθώ να γράφω. Όχι με την διάλεκτο μας, αλλά με τον τρόπο που μιλάμε. Είναι μια μάχη δυο διαφορετικών ειδών γλώσσας…..
Αντρέα πώς νοιώθεις που έχεις επιστρέψει μόνιμα Κύπρο (Λάρνακα) μετά από εννέα χρόνια στη Βρετανία;
Νομίζω πως ακόμα δεν το έχω συνειδητοποιήσει. Αλλά αντιλαμβάνεσαι πως τώρα είναι Άνοιξη, πλησιάζει το καλοκαίρι, είναι όλα ωραία εδώ. Δεν βλέπω κάτι αρνητικό. “The grass is green and the girls are pretty” που λέει και το τραγούδι….
Στη Λάρνακα σήμερα τι πιστεύεις ότι λείπει;
Στην Λάρνακα υπάρχει μια δυναμική, έχει γίνει μια αρχή. Αυτό που λείπει είναι ένας ωραίος, καλός, εκθεσιακός χώρος όπου θα μπορούν να γίνονται εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας, παρουσιάσεις βιβλίων, ποιητική βραδιά και διάφορες άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Μια συμβουλή σου σε όσους σκέφτονται να σπουδάσουν λογοτεχνία…
Η λογοτεχνία, λένε, είναι η απόδειξη πως η ζωή δεν είναι αρκετή. Κάποιος που θέλει να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία να το κάνει και θα γίνει πολύ πιο όμορφη η ζωή του. Θα αντιλαμβάνεται τα πράγματα γύρω του πολύ διαφορετικά. Η λογοτεχνία είναι η δίοδος να μπαίνεις και να βγαίνεις σε όποιο κόσμο θέλεις. Γι αυτό, αν κάποιος σκέφτεται να ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι σπουδών να το κάνει. Μπορεί βέβαια να μην έχει δουλειά μετά, αλλά δεν πειράζει! (Γέλια)
Οι δικοί σου αγαπημένοι συγγραφείς;
Πολλοί! Ανάλογα με την ηλικία, την διάθεση….
Το αγαπημένο σου μότο ζωής; Μια κουβέντα που λες συχνά;
Τα αγαθά κόποις κτώνται!
